Các Mốc Khám Thai Quan Trọng Mẹ Bầu Cần Nhớ

Lịch khám thai đặc biệt quan trọng bởi nó sẽ giúp các mẹ theo dõi được tình trạng sức khỏe của cả mẹ và bé để xử lý mọi tình huống kịp thời.

Ở mỗi giai đoạn mang thai sẽ có các mốc khám thai quan trọng để xác định được bé có bị dị tật bẩm sinh hay không, nước ối ít hay nhiều, mẹ có bị tiểu đường hay không, tử cung cao hay thấp… từ đó bác sĩ sẽ đưa ra những khuyến nghị phù hợp cho mẹ để đảm bảo mẹ tròn con vuông.

Những mẹ tập đầu còn khá mơ hồ về vấn đề này nên mẹ Bắp Nubeauty sẽ chia sẻ thật chi tiết từng mốc khám thai cụ thể trong từng tam cá nguyệt cũng như các xét nghiệm cần làm khi mang thai để các mẹ an tâm.

Tại sao phải khám thai định kỳ?

Mẹ Bắp Nubeauty đã được nghe và chứng kiến khá nhiều trường hợp đáng tiếc xảy ra cho cả mẹ và bé bởi mẹ coi thường việc khám thai định kỳ bởi gia đình mẹ Bắp Nubeauty đa phần làm việc trong ngành y.

Có mẹ mang thai ngoài dạ con, có mẹ tử cung thấp nên sảy thai nhiều lần.

Có những trường hợp không có tim thai, thai lưu mà mẹ không phát hiện sớm gây nguy hiểm đến mẹ.

Có những trường hợp bé bị dị tật bẩm sinh, bé bị down mà mẹ không phát hiện ra sớm để bé quá lớn nên không thể có phương pháp can thiệp xử lý gây hậu quả nặng nề về sau.

Có những trường hợp nước ối cạn khiến con bị ngạt, thai lưu.

Có những trường hợp mẹ bị huyết áp cao, tiểu đường thai kỳ gây nguy hiểm khi sinh.

Có những trường hợp thai nhi nhẹ cân, thiếu chất khi sinh ra sức đề kháng kém, thường xuyên đau ốm

Đó chỉ là một số ít các trường hợp đáng tiếc xảy ra trong vô vàn các nguy cơ mà các bà bầu có thể gặp phải trong suốt tam nguyệt cá. Và điều này HOÀN TOÀN TRÁNH ĐƯỢC nếu mẹ không coi nhẹ lịch khám thai.

Ngoài ra, khi khám thai, mẹ sẽ được bác sĩ tư vấn về chế độ dinh dưỡng phù hợp cho từng giai đoạn của thai kỳ, giúp bé phát triển cân nặng theo đúng chuẩn và có sức đề kháng tốt nhất sau khi sinh.

Lịch khám thai định kỳ mới nhất theo chuẩn của Bộ Y tế

Theo như lịch khám thai của Bộ Y tế đưa ra thì trong suốt 40 tuần mang thai bà bầu nên khám thai 14 lần, đây đều là các mốc khám thai quan trọng, kiểm tra tình trạng sức khỏe của bé và mẹ. Cụ thể:

Lần 1 tuần thứ 5

Mục đích: xác định chắc chắn có thai hay không và vị trí làm tổ của thai nhi.

Hoạt động khám thai cần thực hiện:

Đo huyết áp để xác định bà bầu có bị huyết áp cao hay không, có nguy cơ tiền sản giật hay không

Xét nghiệm nước tiểu để kiểm tra nồng độ hormon của thai kỳ với mục đích xác định sự phát triển của thai nhi.

Siêu âm 2D kiểm tra vị trí thai nhi, tuần tuổi, dự kiến ngày sinh.

Xét nghiệm máu nhằm kiểm tra nồng độ kháng thể sau khi tiêm các vacxin bệnh sởi, viêm gan B, thủy đậu… trước khi mang thai, xác định nhóm máu, yếu tố Rh, đếm hồng bạch cầu để xác định bà bầu có bị thiếu máu hay không.

Lần 2 tuần thứ 8

Mục đích: kiểm tra toàn diện, xác định tim thai, các vấn đề của phôi thai

Hoạt động khám thai cần thực hiện

Siêu âm 2D kiểm tra tim thai

Kiểm tra nội tiết tố để chẩn đoán tình hình phát triển của thai nhi

Lần 3 tuần thứ 12

Mục đích: kiểm tra dị tật ở thai nhi

Hoạt động khám thai cần thực hiện:

Siêu âm 4D kiểm tra dị dạng chi, thoát vị cơ hoành, thai vô sọ, không xương mũi, khe hở thành bụng.

Đo độ mờ da gáy đề đánh giá nguy cơ mắc bệnh Down của thai nhi. Nếu chỉ số này cao, bác sĩ sẽ chỉ định bà bầu chọc dò nước ối vào tuần thứ 17 -18 của thai kỳ để chẩn đoán chính xác hơn.

Xét nghiệm Thalassemia để xác định thai nhi có nguy cơ thiếu máu di truyền hay không, hồng cầu bị vỡ sớm dẫn đến thiếu oxy hay không.

Xét nghiệm Double test để đo nhịp tim của thai nhi.

Lần 4 tuần thứ 16

Mục đích: kiểm tra sự phát triển của thai nhi và các nguy cơ bị dị tật bẩm sinh khác

Hoạt động khám thai cần thực hiện:

Siêu âm 2D để kiểm tra sự phát triển của thai nhi

Xét nghiệm nước tiểu để kiểm tra thể trạng sức khỏe của mẹ

Lần 5 tuần thứ 20

Mục đích: kiểm tra sự phát triển của thai nhi và các dị tật bẩm sinh khác chính xác hơn

Hoạt động khám thai cần thực hiện:

Kiểm tra huyết áp

Đo chỉ số BMI

Siêu âm 2D kiểm tra sự phát triển của thai nhi và phát hiện các dấu hiệu bất thường về lượng nước ối, nhịp tim, đo tử cung bằng tuổi thai.

Xét nghiệm Triple test để phát hiện các dị tật ống thần kinh, rối loạn về gen.

Lần 6 tuần thứ 22

Mục đích: kiểm tra vị trí bám của nhau thai, hình thái thai nhi, tầm soát các bất thường về tim, các chi, bụng, não, xương, cột sống, thận, lượng nước ối.

Hoạt động khám thai cần thực hiện:

Siêu âm 4D để phát hiện các dị tật bẩm sinh như sứt môi, hở hàm ếch, dị dạng ở các cơ quan và nội tạng, kiểm tra lượng nước ối.

Xét nghiệm nước tiểu kiểm tra nồng độ hormone, các loại bệnh phụ khoa mà bà bầu có thể mắc phải.

Kiểm tra huyết áp

Chỉ số BMI

Lần 7 tuần thứ 26

Mục đích: kiểm tra sự thay đổi bất thường trên cơ thể mẹ có khả năng ảnh hưởng đến thai nhi và kiểm tra sự bất đồng nhóm máu.

Hoạt động khám thai cần thực hiện:

Kiểm tra huyết áp

Kiểm tra chỉ số BMI

Siêu âm 2D kiểm tra sự phát triển của thai nhi và lượng nước ối, kiểm tra tim thai, tính tuổi thai

Xét nghiệm nước tiểu

Xét nghiệm máu nhằm tầm soát tiểu đường thai kỳ

Xét nghiệm máu để kiểm tra sự bất đồng nhóm máu giữa 2 mẹ con. Xét nghiệm máu ở lịch khám thai lần thứ 7 này rất quan trọng bởi nó cho biết liệu cơ thể mẹ có tạo ra các kháng thể chống lại yếu tố Rh dương tính của bé hay không. Nếu có, mẹ sẽ được chỉ định tiêm Glubulin miễn nhiễm Rh trên cơ thể mẹ để ngăn chặn quá trình sản xuất kháng thể chống lại Rh dương tính của thai nhi.

Lần 8 tuần thứ 30

Mục đích: kiểm tra sự phát triển của thai nhi, ngôi thai và tiêm phòng uốn ván cuống rốn

Hoạt động khám thai cần thực hiện:

Xét nghiệm nước tiểu

Xét nghiệm máu

Tiêm phòng uốn ván cuống rốn 2 mũi, mỗi mũi cách nhau một tháng để phòng bệnh uốn ván cho bé.

Siêu âm thai 2D xác định ngôi thai, hướng dẫn xoay ngôi thai, kiểm tra cổ tử cung xem có dấu hiệu sinh non hay không.

Xét nghiệm Non-stress kiểm tra sức khỏe của thai nhi và thai nhi có nhận đủ oxy hay không.

Lần 9 tuần thứ 32

Mục đích: kiểm tra sức khỏe của bé, phát hiện những vấn đề hình thái xảy ra muộn, bất thường

Hoạt động khám thai cần thiết:

Siêu âm 4D kiểm tra một số vấn đề hình thái xảy ra muộn bất thường ở tim, động mạch, não, nhận biết tình trạng thai phát triển chậm trong tử cung (nguyên nhân gây suy thai, ngạt sau sinh).

Xét nghiệm nước tiểu và thử máu để kiểm tra các vấn đề về đường huyết, phụ khoa.

Lần tuần thứ 36

Mục đích: theo dõi tình trạng nước ối, tim thai, chuyển động thai, cân nặng của thai nhi

Hoạt động khám thai cần thực hiện:

Siêu âm 4D để theo dõi Dopper động mạch rốn, động mạch tử cung, động mạch não, kiểm tra nước ối, dây rốn, cân nặng. Thời điểm này là thời điểm vàng giúp thai nhi tăng cân đạt cân nặng chuẩn nên bác sĩ sẽ tư vấn cho bà bầu về chế độ dinh dưỡng phù hợp với tình trạng của từng thai phụ.

Lần thứ 11 – 14 tuần 38, 39, 40

Mục đích: theo dõi lượng nước ối, kiểm tra tử cung và các dấu hiệu sắp sinh

Hoạt động khám thai cần thực hiện:

Kiểm tra cổ tử cung

Siêu âm 2D để theo dõi thai nhi

Kiểm tra khung chậu để xác định khả năng sinh thường của mẹ

Xét nghiệm Non-stress

Nếu sau 40 tuần mà thai phụ chưa có dấu hiệu chuyển dạ thì mẹ cần kiểm tra tình trạng nước ối và tim thai mỗi ngày để bác sĩ tư vấn về phương án giải quyết: cân nhắc sinh con bằng can thiệp hay tiếp tục chờ đợi.

Xét nghiệm đặc biệt bà bầu nên biết

Ngoài việc quan tâm đến lịch khám thai định kỳ các mẹ cũng không nên bỏ qua một số xét nghiệm đặc biệt dưới đây để phòng trường hợp xấu xảy ra đối với thai nhi thì các mẹ cũng sẽ hiểu được các phương án giải quyết, can thiệp ra sao.

Xét nghiệm tầm soát

Xét nghiệm tầm soát nhằm mục đích phát hiện ra khả năng thai nhi có bị dị tật bẩm sinh hay không. Xét nghiệm tầm soát bao gồm:

Đo độ mờ da gáy: độ mờ da gáy phản ánh nguy cơ thai nhi có bị dị tật bẩm sinh hay không. Nếu độ mờ da gáy < 3mm thì thai nhi ít có nguy cơ mắc hội chứng Down), độ mờ da gáy từ 3,5 -4.4mm thì tỷ lệ thai nhi có nguy cơ mắc bệnh này là 21,1%. Nếu độ mờ da gáy >=  6,5mm thì nguy cơ thai nhi mắc bệnh là 64,5%.

Tầm soát huyết thanh: xét nghiệm này được thực hiện ở tuần thứ 16 của thai kỳ để đo mức độ 3 chất HCG, Estriol, AFP trong huyết thanh để phán đoán thai nhi có nguy cơ mắc hội chứng Down hay không. Nếu nguy cơ cao thì thai phụ sẽ phải chọc dò ối để xác định chính xác.

Xét nghiệm AFP: xét nghiệm ngày nhằm mục đích chẩn đoán các dị tật ở thai nhi như: não úng thủy, nứt đốt sống, hội chứng Down căn cứ vào hàm lượng Alpha-Fetoprotein trong máu của người mẹ.

Xét nghiệm chẩn đoán

Trường hợp bà bầu được kiểm tra tầm soát nằm trong nhóm nguy cơ cao thì sẽ phải làm một số xét nghiệm chẩn đoán như:

Chọc dò ối: bằng các xét nghiệm nước ối được lấy từ tử cung của thai phụ, các bác sĩ sẽ xác định được chính xác thai nhi có bị dị tật bẩm sinh hay không, những bất thường của cấu trúc nhiễm sắc thể, nguy cơ thiếu oxy ở bào thai, rối loạn chuyển hóa do không có hoặc thiếu men, chỉ số suy thai.

Lấy mẫu màng nhau: đối với những trường hợp thai nhi có nguy cơ mắc hội chứng Down cao thì sẽ thực hiện xét nghiệm chẩn đoán này. Xét nghiệm này còn được thực hiện khi thai nhi có những bất thường về huyết sắc tố, bất thường về gen như xơ năng, bệnh teo cơ, ưa chảy máu, hồng cầu liềm, co giật Huntington do khiếm khuyết ở hệ thần kinh trung ương.

Tạm kết

Đến đây chắc hẳn các mẹ đã hiểu được tầm quan trọng của lịch khám thai và các mốc khám thai quan trọng trong suốt thai kỳ. Mẹ Bắp Nubeauty không khuyến khích các mẹ lạm dụng việc siêu âm, khám thai nhưng tại những mốc thai kỳ quan trọng đối với thai nhi thì các mẹ nên tạm gác mọi việc sang một bên để dành một chút thời gian cho bé yêu bởi đó mới là cả thế giới của mẹ. Chỉ một chút chủ quan cũng đủ khiến bé nguy hiểm bởi môi trường sống ô nhiễm, thực phẩm, nước uống đều không đảm bảo nên nó sẽ phần nào tác động xấu đến sự phát triển của thai nhi.